Częstochowa dzięki przeprowadzonym w ostatnich latach dużym inwestycjom zapobiegającym lokalnym podtopieniom jest lepiej przygotowana na wielkie ulewy. W planach są kolejne tego typu zadania.
Głównym celem inwestycji odwodnieniowych, pomijając aspekt dotyczący infrastruktury drogowej, jest uporządkowanie gospodarki wód opadowych i roztopowych – a więc zapobieganie zalewaniu okolicznych terenów.
– Pierwsze z takich przedsięwzięć – na Grabówce – było gotowe w 2018 roku. Kolejny był Kiedrzyn, a potem spora część dzielnicy Północ – wylicza prezydent Częstochowy Krzysztof Matyjaszczyk. – Łączny koszt tych inwestycji, razem z budową dróg czy chodników w ich ramach, to 50 mln zł. Przydała się tu nasza skuteczność w pozyskiwaniu funduszy unijnych, choć część tej sumy to także środki miasta. Warto je wydawać, by częstochowianki i częstochowianie czuli się spokojniejsi gdy obfite deszcze trwają kilka dni.
Inwestycje takie ukierunkowane są przy tym na ochronę środowiska – bo powstająca infrastruktura do zbierania wody wyposażona jest w system podczyszczania, separacji substancji ropopochodnych. W zbiornikach odparowujących gromadzona jest więc praktycznie czysta deszczówka. Tak jest np. na Grabówce, gdzie budowa odwodnienia została sfinalizowana już latem 2018 roku. Powstał tam zbiornik chłonno-odparowujący o pojemności 20,5 tys. m sześciennych oraz kanalizacja deszczowa. Całość prac kosztowała 24,5 mln zł. Ponad połowę – 13,5 mln zł – stanowiło dofinansowanie unijne za pośrednictwem Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW).
Odwodnienie Kiedrzyna było gotowe z końcem 2019 roku. Inwestycja polegała na budowie odwodnienia na odcinku wzdłuż ul. Zakopiańskiej do przepustu pod ul. Sejmową i od przepustu do ul. Sucharskiego i Ludowej. Powstał 100-metrowy rów otwarty, zbiornik chłonno-odparowujący o powierzchni ok. 1 ha oraz dwa kolektory deszczowe wraz z układem podczyszczania. Wokół zbiornika chłonno-odparowującego zasadzono nowe drzewa. Koszt zadania wyniósł 13,3 mln zł, z czego ponad 11 mln to dofinansowanie NFOŚiGW.
W kwietniu 2021 roku do finału doszły prace przy odwodnieniu dzielnicy Północ. Przebudowę przeszły tam trzy ulice – Lawendowa, Hiacyntowa (na obu powstały zbiorniki chłonno-odparowujące) oraz ul. św. Brata Alberta – na odcinku od ul. Pileckiego do ul. Makuszyńskiego. W ciągu ul. św. Brata Alberta zbudowano odwodnienie w formie kanalizacji deszczowej z przyłączami do posesji w obrębie pasa drogowego. W ramach prac w ul. Lawendowej zbudowano kanalizację deszczową przejmującą wody opadowe oraz roztopowe i odprowadzającą je do zbiornika chłonno-odparowującego. W całym ciągu ulicy Hiacyntowej powstała kanalizacja deszczowa oraz przyłącza do posesji w obrębie pasa drogowego. Zbudowano otwarty zbiornik chłonno-odparowujący – jego czynna pojemność sięga 1 200 m sześciennych. Ta inwestycja też współfinansowana była za pośrednictwem NFOŚiGW. Jej wartość sięgnęła niemal 12,6 mln zł – z tego koszty kwalifikowane w ramach projektu europejskiego to prawie 4,3 mln zł.
Pod koniec 2022 roku skończyły się prace związane z odwodnieniem i rozbudową ulicy Traugutta. Rozmach inwestycji był ogromny – objął budowę kanalizacji deszczowej (długości ponad 1,5 km) wraz z przyłączami, budowę zbiornika chłonno-odparowującego, kanalizacji sanitarnej wraz z przyłączami, a także przebudowę wodociągu i przyłączy sanitarnych (nie wspominając o typowo ,,drogowej” części zadania). Przy okazji posadzono 32 drzewa i założono nowe trawniki. Całkowita powierzchnia zbiornika służącego odwodnieniu okolicy to prawie 4 tys. m kw. Koszt inwestycji sięgnął niemal 8,8 mln zł, z czego dofinansowanie z NFOŚiGW to ponad 3,5 mln zł.
W efekcie zakończonej w tym roku inwestycji w rejonie ul. Jesiennej odwodniono drogę na całej długości, a także zagospodarowano teren nową zielenią. Koszt całości zadania wyniósł ok. 15,5 mln zł, z czego ponad 4,4 mln zł pochodzi z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg.
Miasto zamierza teraz zająć się kolejnym terenem borykającym się z nawracającymi problemami wynikającymi z braku odwodnienia. Chodzi o obszar na styku dzielnic Parkitka i Grabówka, wyznaczany ulicami Kielecką, Nyską, Łowicką, Zakopiańską i Mazowiecką. Do opracowania odpowiedniej dokumentacji przymierza się Miejski Zarząd Dróg. W bliskiej przyszłości można więc spodziewać się ogłoszenia przetargu na sporządzenie projektu inwestycji porządkującej kwestie wód opadowych. Zanim jednak przedsięwzięcie zostanie całościowo zrealizowane, wykonane będą w tym rejonie prace doraźnie poprawiające sytuację u zbiegu ulicy Bialskiej i Kieleckiej.
Pamiętajmy, że deszczówka spełnia też rolę życiodajnego zasobu dla miejskiej zieleni – należy ją bezpiecznie zatrzymywać i poddawać swoistemu ,,recyklingowi”. Dlatego należy nauczyć się ją ,,ratować” – nie tylko w kontrolowany sposób przechowując ją w budowanych w miastach kolektorach, ale także, na mniejszą skalę, w prywatnych zbiornikach. Centrum Usług Komunalnych ogłosiło niedawno konkurs ,,Łap deszczówkę, pij kranówkę!”, w którym do wygrania jest zbiornik na wodę deszczową oraz wielokrotnego użytku butelka na wodę kranową do picia. Tutejsza kranówka, pochodząca z ujęć na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, ma zresztą znakomitą renomę – jej skład zazwyczaj sytuuje ją w najwyższej klasie. Aby wziąć udział w konkursie, należy – najkrócej mówiąc – pochwalić się swoją ,,zieloną ścianą”. Szczegóły – na stronie www Centrum Usług Komunalnych.
