Częstochowscy radni przyjęli na ostatniej sesji projekt uchwały w sprawie przeciwdziałania zjawiskom dyskryminacji na terenie miasta. To sygnał, że Częstochowa chce tworzyć wzorcowy model miasta przyjaznego, otwartego, ceniącego różnorodność.
Uchwała wymienia cztery zasadnicze kierunki przeciwdziałania dyskryminacji na terenie miasta. Przede wszystkim – to monitorowanie wszelkich jej przejawów i zapobieganie im. Poza tym – zapisy w miejskich strategiach i politykach powinny być zgodne z obowiązującą ustawą o wdrożeniu niektórych przepisów UE w zakresie równego traktowania. Ograniczy to możliwość występowania zjawisk dyskryminacyjnych. Samorząd Częstochowy zobowiązuje się też przeciwdziałać narastającej kulturze przemocy (mowie nienawiści, hejtowi etc.), przeciwstawiając jej kulturę dialogu, tolerancji, równych szans, szacunku dla różnorodności.
Skąd potrzeba określenia tych kierunków aktywności samorządu? Częstochowa chce tworzyć wzorcowy model miasta przyjaznego, otwartego, ceniącego różnorodność – miasta bezpiecznego i komfortowego dla wszystkich, którzy respektują pokojowe zasady współistnienia i wzajemnego szacunku. Dzisiaj zasady antydyskryminacyjne znajdują się wśród norm chronionych i promowanych przez Unię Europejską – częstochowski samorząd pragnie działać zgodnie z duchem najcenniejszych wartości i najlepszych praktyk europejskiej wspólnoty. Chce pozostać wierny idei miasta z troską i empatią wychodzącego naprzeciw potrzebom różnych grup i jednostek – z ich odmiennościami, specyficznymi cechami, także trudnościami czy ograniczeniami. W roku 2022 nasze miasto – podobnie jak wiele innych – stało się schronieniem dla uciekających przed wojenną pożogą obywatelek i obywateli Ukrainy. To nowe wyzwanie – także w kwestii zagwarantowania braku dyskryminacji.
Załącznikiem do uzasadnienia projektu uchwały jest diagnoza zatytułowana „Częstochowa – Miasto równych szans”. Tekst jest efektem prac powołanego zarządzeniem prezydenta miasta Zespołu ds. Równego Traktowania i omawia najrozmaitsze obszary, w których potencjalnie występuje problem dyskryminacji czy braku równości w traktowaniu.
Swego rodzaju konkluzją ,,Diagnozy” są umieszczone na końcu rekomendacje. Stwierdza się w nich, że częstochowskie działania na rzecz równości powinny mieć charakter ciągły i obejmujący możliwie najszersze spektrum prowadzonych przez samorząd zadań.
Zespół ds. Równego Traktowania ma stać się swego rodzaju obserwatorium społecznym, monitorującym zjawiska naruszania zasad równościowych. Ma analizować pod kątem profilaktyki antydyskryminacyjnej obowiązujące w jednostkach miasta regulaminy pracy, polityki kadrowe czy procedury przetargów na zakup usług i produktów. Zespół ma też stale współpracować ze związkami zawodowymi. We współpracy z podmiotami spoza samorządu ma zająć się przygotowaniem programu adaptacji cudzoziemców wybierających Częstochowę jako miejsce stałego zamieszkania, jak również program wsparcia placówek oświatowych w działaniach wychowawczych przeciwdziałających dyskryminacji, naruszeniom zasady równości oraz przemocy. Raz w roku Zespół będzie przedstawiał prezydentowi raport z monitorowania sytuacji społecznej, ze wskazaniem zjawisk zagrażających realizacji zasad polityki równości oraz zalecanymi działaniami poprawczymi.
Wśród ogólnych rekomendacji znalazło się wdrożenie procedury wymagającej przy planowaniu każdej miejskiej inwestycji przestrzegania zasady projektowania uwzględniającego dostępność dla osób o ograniczonej sprawności. Integracja ma być głównym kierunkiem działań wobec grup i osób zagrożonych marginalizacją z racji niepełnosprawności, długotrwałej choroby czy podeszłego wieku.
Gdy w firmie dostarczającej na zlecenie miasta usługi czy produkty udowodniono naruszenie przepisów antydyskryminacyjnych Kodeksu Pracy (zwłaszcza w postaci molestowania czy mobbingu), powinna istnieć procedura umożliwiająca odrzucenie oferty takiej firmy w przetargu lub zerwanie zamówienia.
Wśród rekomendacji są też kwestie świeckości administracji publicznej – np. zaleca się wprowadzenie takich form organizacji miejskich uroczystości, które wyraźnie rozdzielą sferę świecką od sfery religijnego rytuału – zależnej przecież od indywidualnych wierzeń oraz dobrowolnego wyboru.
