Gdyby podział środków z rządowego programu "Polski Ład" był proporcjonalny, Częstochowa powinna otrzymać dofinansowanie do wszystkich trzech zgłoszonych projektów. Miasto liczyło na ponad 100 mln zł, a ma dostać tylko 35 mln. Tymczasem mniejszy Sosnowiec otrzyma ponad 61 mln zł.
- Biorąc pod uwagę liczbę mieszkańców i zapowiedzi proporcjonalnego podziału środków przez rząd mieliśmy prawo liczyć na więcej – komentuje prezydent Krzysztof Matyjaszczyk. – Oczywiście zapowiadane dofinansowanie na mniejsze zadania będziemy chcieli dobrze wykorzystać, nie traktuję jednak tego programu w kategoriach rządowego bonusu, tylko częściowej rekompensaty w zakresie inwestycji za to, co samorządy tracą i jeszcze stracą w ramach wyższych wydatków i niższych dochodów bieżących, m.in. w wyniku centralnego niedofinansowania oświaty czy zmian w prawie podatkowym.
Częstochowa zgłosiła do Polskiego ładu trzy duże projekty. Tylko dwa z nich zostały zakwalifikowane do dofinansowania. Chodzi o o budowę połączenia ulicy Wojciecha Korfantego z Bugajską oraz budynku Miejskiego Przedszkola nr 29. Największy projekt z kwotą ponad 66 mln zł dofinansowania, czyli budowa połączenia drogowego ul. 1 Maja z Krakowską, został odrzucony.
- Mieszkanki i mieszkańcy Częstochowy to ok. 0,56% obecnej liczby mieszkańców Polski. Gdyby więc podział był rzeczywiście w miarę proporcjonalny, uwzględniający liczbę mieszkańców, miasto powinno przy podziale 23,8 mld zł otrzymać dofinansowanie w wysokości grubo powyżej 100 mln (przy pełnej proporcjonalności podziału byłoby to nawet ok. 133 mln zł) - zauważa Włodzimierz Tutaj, rzecznik prasowy częstochowskiego ratusza. - Miasto aplikowało o niższą kwotę - 101,6 mln zł, bo tak wynikało z zasad programu, zakładanej wysokości wkładów własnych i kosztorysów inwestorskich zgłoszonych zadań, więc uwzględnione powinny zostać wszystkie trzy wnioski Częstochowy.
Przy tej okazji warto przypomnieć, że miasto od kilku lat – po reformie oświaty i regulacjach nauczycielskich wynagrodzeń – musi dużo więcej dokładać do subwencji oświatowej (w 2015 r. było to 47 mln, w zeszłym roku – ponad 108 mln zł). Musi też m.in. pokrywać coraz wyższe straty roczne Miejskiego Szpitala Zespolonego, będące skutkiem niedoszacowanego kontraktu z NFZ (14,4 mln zł w 2020 r.), dopłacać do realizacji zadań zleconych przez administrację rządową (blisko 7 mln w 2020 r.) czy ponosić coraz większe koszty mediów, w tym m.in. energii elektrycznej (koszt energii dla jednostek miejskich w 2020 r. wzrósł o blisko 5 mln zł w stosunku do 2019 r.). Budżet miasta odczuwa także skutki inflacji w cenach innych opłat, dostaw i usług. Jednocześnie zmiany w prawie podatkowym sukcesywnie zmniejszają dochody miasta z PIT, co w jeszcze większym stopniu ogranicza możliwość zaspokajania lokalnych potrzeb.
Częstochowa w Polskim Ładzie
Z dwóch mniejszych projektów, które zostały przyjęte do potencjalnego dofinansowania, projekt pn. „Budowa połączenia drogowego ul. Korfantego z ul. Bugajską w Częstochowie” zakłada budowę drogi (ul. Korfantego) o długości 1,8 km, stanowiącej połączenie z drogą krajową DK-46 (ul. Bugajska). Inwestycja ma łączyć tereny inwestycyjne i zakłady produkcyjne z drogą DK-46 oraz z gminami sąsiednimi, poprawi także jakość połączenia rowerowego Częstochowy z Olsztynem. Całkowita szacowana wartość projektu to 44 mln 770 tys. zł, a wnioskowane przez miasto dofinansowanie to 30 mln zł.
Drugi miejski projekt, który może liczyć na wsparcie to „Budowa budynku Miejskiego Przedszkola nr 29 w Częstochowie, ul. Osada Młyńska 1 wraz z rozbiórką istniejącego przedszkola i zagospodarowaniem terenu”. Planowana inwestycja obejmuje rozbiórkę istniejącego przedszkola oraz budowę nowego dwukondygnacyjnego budynku składającego się 5 oddziałów dla 125 dzieci z zapleczem kuchennym oraz sportowym. Inwestycja zakłada także uporządkowanie terenu, budowę dróg, dojść i dojazdów oraz stanowisk postojowych, wykonanie nowego placu zabaw i uporządkowanie zieleni. Szacunkowa wartość inwestycji to 9 mln 250 tys. zł. Limit dofinansowania to 5 mln zł.
Największy projekt - „Budowa połączenia komunikacyjnego ul. 1 Maja – Krakowska w Częstochowie” został odrzucony w obecnym rozdaniu Programu Inwestycji Strategicznych. Ma on na celu budowę ważnego połączenia ul. 1 Maja z ul. Krakowską. Projektowany zakres prac to m.in. przebudowa ronda przy zbiegu alei Niepodległości, ul. 1 Maja, ul. Mickiewicza i alei Wolności na rondo turbinowe, wybudowanie wiaduktu drogowego o długości 150 m nad torami kolejowymi oraz przebudowa fragmentu ul. Krakowskiej wraz ze skrzyżowaniem z ul. ks. Wróblewskiego. Całkowita prognozowana wartość projektu to 70,1 mln zł, a dofinansowanie, o które wnioskowało miasto, to 66,6 mln zł.
